Trí tuệ cảm xúc là khả năng nhận thức và thấu hiểu những cảm xúc của chính mình và những người khác. Chúng ảnh hưởng đến sự kiểm soát hành vi, ứng xử và đây là yếu tố căn bản trong hành vi của con người. Hiện nay, khoa học vẫn chưa thể chứng minh chỉ số thông minh và trí tuệ cảm xúc có mối liên hệ như thế nào vì thực tế cho thấy học thức không đánh đồng với khả năng lèo lái con thuyền cảm xúc của chính họ.
Có 4 khía cạnh cần xem xét khi nhắc đến trí tuệ cảm xúc bao gồm kỹ năng tự nhận thức bản thân, làm chủ bản thân, nhận thức xã hội và kỹ năng làm chủ các mối quan hệ xã hội.
Kỹ năng nhận thức bản thân là khả năng nhận biết về các cảm xúc của mình ngay khi chúng xảy ra; bên cạnh việc nhận biết, chúng ta có thể tự đưa ra một vài cách thức giải quyết phù hợp cho từng trường hợp cụ thể. Cảm xúc thường bắt nguồn từ những sự kiện, tác động điển hình; chính vì thế bất kỳ cảm xúc nào xuất hiện điều có lý do của chúng. Việc hiểu và đánh giá đúng tình hình luôn giúp cho các cá nhân làm chủ tình thế. Thông thường, chúng ta có xu hướng cảm thấy thoải mái với những cảm xúc tích cực và che đậy, chối bỏ những điều gây căng thẳng, áp lực. Tuy nhiên, mọi thứ dần được bộc lộ khi có những sự kiện khơi mào. Trong bất cứ tình huống nào xảy đến, việc tự nhận thức giúp mỗi cá nhân phát huy những điểm tích cực và cải thiện những điều chưa hoàn thiện trong tương lai.
Kỹ năng làm chủ bản thân thường tập trung vào tính dứt khoát trong những quyết định, tức hành động hoặc không hành động. Tuy nhiên, chúng không đơn thuần là việc chống lại những cảm xúc tiêu cực, chúng gắn liền với khả năng tự nhận thức và bị chi phối mạnh từ những trải nghiệm trong quá khứ. Việc gọi tên cảm xúc hiện hữu là một trong những cách thức hữu hiệu giúp ta làm chủ bản thân vì các cảm giác mơ hồ luôn khiến cá nhân không biết phải làm gì hoặc hành xử sai lầm.
Nhận thức xã hội là một phạm trù mở rộng vì ngoài việc thấu hiểu cảm xúc cá nhân, chúng ta luôn cần nhận biết và thấu hiểu những gì đang xảy ra với người khác. Việc sa lầy trong các cảm giác của chính mình thường khiến chúng ta quên không cân nhắc đến quan điểm của người khác. Tập quan sát và lắng nghe là các yếu tố quan trọng trong kỹ năng nhận thức xã hội.
Vì cuộc sống là sự tổng hòa các mối quan hệ xã hội nên kỹ năng làm chủ các mối quan hệ xã hội góp phần không nhỏ vào sự thành công trong các quá trình tương tác với người khác. Đây được xem là sự giao thoa giữa các nhóm kỹ năng nêu trên. Những người kiểm soát tốt nhóm kỹ năng này sẽ rất thành công trong việc tương tác với người khác. Đó là kết quả của việc chúng ta hiểu đối phương ra sao và tương tác với họ như thế nào.
Nếu quan sát và có sự cân nhắc, trí tuệ cảm xúc đóng góp không nhỏ đến sự phát triển của một cá nhân. Được biết, nhiều bậc phụ huynh tích cực đưa trẻ đến những cơ sở học thêm để nâng cao bảng thứ hạng; các hoạt động giải trí, tương tác với những người xung quanh hoặc bộc lộ xúc cảm là điều trở nên hiếm hoi. Hậu quả là không ít những áp lực, căng thẳng đè nặng lên con trẻ vì mong đợi của những người xung quanh. Để tạo dựng một môi trường phát triển lạnh mạnh và tốt đẹp, bậc phụ huynh cần có sự cân nhắc và thay đổi nhìn nhận về tầm quan trọng của trí tuệ cảm xúc bằng việc khuyến khích con trẻ chia sẻ ý kiến cá nhân, quan tâm đến cảm xúc của người khác và không ngừng nâng cao kỹ năng ứng xử, giải quyết vấn đề. Hãy cho chúng tôi biết về các thành viên trong gia đình bạn, họ có đang thật sự chú tâm đến hoạt động trí tuệ cảm xúc?
————————
VIỆN TÂM LÝ SUNNYCARE
📌 Landmark Plus, 208 Nguyễn Hữu Cảnh, P22, Bình Thạnh, TPHCM
SUNNYCARE ấm áp chào đón bạn bất cứ lúc nào, bất cứ nơi đâu trên thế giới.
Để tư vấn qua điện thoại 24/7, bạn vui lòng gọi số 1900 6295 (Việt Nam)
Để đặt lịch gặp chuyên gia tâm lý trực tiếp tại văn phòng hoặc online qua video call, bạn vui lòng gọi số 028 7300 6848 – 089 639 7968 (Zalo) hoặc đăng ký TẠI ĐÂY
Để kết nối chương trình báo cáo chuyên đề tâm lý cho doanh nghiệp và chăm sóc tinh thần người lao động (EAP), bạn vui lòng liên hệ:
📧Email: infoasst@sunnycare.vn
☎️Tel: 028 7300 6848 | 📞Hotline: 092 176 8769 (Thư ký)
🌍Website: https://eap.sunnycare.vn
- Bạn có thực sự đang muốn cứu vãn tình yêu của mình?
- Trò chuyện hiệu quả với trẻ vị thành niên
- Hành trang phát triển bản thân trong thời đại kỹ thuật số
- QUÀ TẶNG TƯ VẤN TÂM LÝ – BÌNH AN PHÁT TRIỂN NĂM 2025
- Sự quan tâm trong tình yêu: Hành động nhỏ, tác động to
- Cách tình yêu kích thích sự sáng tạo và đổi mới trong cuộc sống
- Có phải đến tham vấn tâm lý đều sẽ được làm kiểm tra trắc nghiệm tâm lý?