Những điều cha mẹ hay hiểu lầm về con tuổi dậy thì

Nuôi dạy con cái

Con hư hỗn

Hầu hết các bậc phụ huynh đều nhận thấy con cái có phản ứng “bất hợp tác” khi bước vào độ tuổi dậy thì, ở mức độ nhẹ là bướng bỉnh, hay “lý sự”, tỏ vẻ ngúng nguẩy, không vui (xị mặt, cau có…) khi giao tiếp với ba mẹ, nặng là cáu giận, có những lời lẽ, hành động được coi là thiếu tôn trọng, hỗn láo với phụ huynh.

Chúng tôi hiểu rằng với tâm lý đa số muốn con ngoan ngoãn, nghe lời, nhiều bậc phụ huynh đã tỏ ra khó chấp nhận và cho rằng con hư hỗn. Tuy nhiên, tìm hiểu tâm lý lứa tuổi vị thành niên, họ sẽ hiểu rõ lý do tại sao con lại hành xử như vậy. Trên thực tế, trẻ ở tuổi dậy thì chưa có sự chín chắn, trưởng thành về mặt nhận thức, điều này khiến trẻ dễ có những phản ứng nóng vội, hấp tấp, hành động và nói khi chưa có sự cân nhắc kĩ càng (nhiều người gọi đây là hiện tượng “miệng nhanh hơn não”). Thêm vào đó, sự thay đổi nhanh chóng về tâm sinh lý cũng khiến nhiều em khó thích nghi và dễ gặp phải những vấn đề tâm lý, đó là lý do tại sao mà trẻ ở tuổi này thường dễ cáu gắt, có những phản ứng bốc đồng, chống đối. Thấu hiểu tâm lý này, phụ huynh sẽ dễ cảm thông và có những biện pháp hỗ trợ phù hợp, giúp con nhanh chóng vượt qua giai đoạn khó khăn để trưởng thành.

Con đua đòi, yêu đương nhăng cuội

Với cương vị chuyên viên tham vấn trẻ, chúng tôi nhận được không ít lời phàn nàn của phụ huynh về việc con “mới có mười mấy tuổi đầu mà đã tối ngày lo làm dáng, không chịu học hành, bày đặt yêu đương này nọ”. Thấu hiểu tâm lý các bậc cha mẹ đang lo lắng cho việc học tập cũng như tương lai của con em. Tuy nhiên, sự lo lắng thái quá có thể khiến họ mất kiểm soát, có những cách hành xử nóng vội, khiến con em tổn thương, mối quan hệ cha mẹ – con cái rạn nứt.

Khi đó, không còn cách nào khác, chúng tôi phải giải thích để bậc cha mẹ hiểu rằng trẻ ở tuổi dậy thì rất coi trọng hình ảnh bản thân trong mắt người khác. Sự tăng lên về nồng độ hoocmon giới tính khiến các em bắt đầu nảy sinh tình cảm yêu đương và chăm chút hơn đến ngoại hình như một cách thu hút đối phương. Thực tế, bề ngoài chỉn chu, tươm tất cũng giúp các em tự tin hơn. Vì thế, nếu con không làm đẹp hoặc yêu đương “thái quá”, gây ảnh hưởng tiêu cực đến bản thân và người khác, phụ huynh nên tôn trọng mong muốn chính đáng của con, là người bạn đồng hành, sẻ chia, cung cấp kiến thức để con những biện pháp làm đẹp phù hợp và yêu đương đúng cách.

Con đểnh đoảng, ăn đổ làm vỡ

Không ít phụ huynh có con ở tuổi dậy thì phàn nàn rằng con họ vô cùng hậu đậu, đểnh đoảng, động vào cái gì cũng đổ vỡ. Họ rất phiền não về vấn đề này và băn khoăn không biết có cách nào để con cẩn thận, đảm đang, chu toàn hơn.

Lý giải cho vấn đề này, chúng ta cần hiểu về đặc điểm tâm sinh lý của con trẻ khi bước vào độ tuổi dậy thì. Khi này, các cơ quan trong cơ thể con phát triển mạnh mẽ nhưng không đều. Xương ống tay, xương ống chân phát triển nhanh khiến các em cao nhanh hơn. Tuy nhiên, xương bàn tay và xương bàn chân lại chưa đạt đến mức độ hoàn thiện. Hơn nữa, các em cũng chưa có đủ nhận thức để kiểm soát, cẩn trọng trong mọi việc. Vì vậy, các em thường tỏ ra lóng ngóng, vụng về, dễ thất bại trong những hoạt động đòi hỏi sự tỉ mỉ và phức tạp.

Hiểu được điều này và có phương pháp động viên, hướng dẫn con kịp thời, phụ huynh sẽ giúp con hoàn thiện dần.

Con lười biếng, lơ đãng, thiếu tập trung

Nhiều bậc phụ huynh chia sẻ rằng con họ dù đã “lớn tồng ngồng, cao hơn cả ba mẹ rồi” mà vẫn tỏ ra lười biếng, làm việc nhà giúp ba mẹ được một xíu đã kêu mệt, tìm cách thoái thác. Điều này khiến họ tỏ ra rất thất vọng.

Thực tế, ở tuổi dậy thì, dù cơ thể có sự phát triển nhanh nhưng lại chưa có sự hoàn thiện. Vì vậy, trẻ ở độ tuổi này thường rất nhanh mệt khi hoạt động. Hiểu tâm lý này, phụ huynh nên giao cho con những công việc phù hợp, không quá nặng nhọc và nên cho con thời gian nghỉ ngơi hợp lý để tránh ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe .

Con không yêu ba mẹ

Một phụ huynh đã khóc nức nở khi tâm sự với chuyên viên tâm lý về việc con trai cô đã dùng những từ ngữ nặng nề về mẹ trong nhật kí. Cô tỏ ra rất sốc vì trước đây con rất ngoan ngoãn và chưa bao giờ có biểu hiện hư hỗn gì với ba mẹ. Từ khi chuyện đó xảy ra, cô luôn nghĩ rằng con không yêu mình dù mình có cố gắng, hy sinh như thế nào, cô cảm thấy tổn thương nặng nề và không muốn trò chuyện hay nhìn mặt con nữa. Đó cũng là tâm sự của rất nhiều bậc phụ huynh khi có con bước vào tuổi dậy thì.

Sau một thời gian tương tác, cô nhận ra việc con hành xử như vậy là do hôm đó con có nhiều chuyện không như ý muốn ở trường, về nhà lại bị mẹ la mắng về việc để phòng riêng bừa bộn, trong lúc nóng giận, cháu đã trút bầu tâm sự vào nhật ký để giải tỏa cảm xúc. Ngay buổi tối hôm đó, cháu đã trở lại trạng thái tâm lý bình thường, lại ôm mẹ và nói yêu mẹ.

————————

VIỆN TÂM LÝ SUNNYCARE

📌 Landmark Plus, 208 Nguyễn Hữu Cảnh, P22, Bình Thạnh, TPHCM

SUNNYCARE ấm áp chào đón bạn bất cứ lúc nào, bất cứ nơi đâu trên thế giới.

Để tư vấn qua điện thoại 24/7, bạn vui lòng gọi số 1900 6295 (Việt Nam)

Để đặt lịch gặp chuyên gia tâm lý trực tiếp tại văn phòng hoặc online qua video call, bạn vui lòng gọi số 028 7300 6848 – 089 639 7968 (Zalo) hoặc đăng ký TẠI ĐÂY

Để kết nối chương trình báo cáo chuyên đề tâm lý cho doanh nghiệp và chăm sóc tinh thần người lao động (EAP), bạn vui lòng liên hệ:
📧Email: infoasst@sunnycare.vn
☎️Tel: 028 7300 6848 | 📞Hotline: 092 176 8769 (Thư ký)
🌍Website: https://eap.sunnycare.vn